ทันทีที่ประกาศชื่อโป๊ปองค์ใหม่ ซึ่งแม้จะเป็นโป๊ปอเมริกัน “American Pope” องค์แรกในประวัติศาสตร์สองพันกว่าปี แบบพล็อตเรื่องในหนัง Conclave แต่พวก #MAGA ไม่พอใจเป็นอย่างยิ่ง และเรียกสมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 14 ว่า ‘WOKE MARXIST POPE’ บ้าง ‘Never Trumper liberal’ บ้าง เพราะท่านเคยแสดงความเห็นใน X ขัดแย้งกับ JD Vance มาแล้ว
แต่ข้อมูลของพวก #MAGA ก็ไม่ตรงเท่าไรหรอก ผู้รู้บอกว่าแม้โป๊ปลีโอจะเคยไฝว้กับแวนซ์มาก่อน แต่ Robert Prevost 68 ปี ซึ่งได้รับเลือกตั้งเป็นโป๊ปองค์ที่ 267 และเป็นนักบวชคณะออกัสติเนียน ถือเป็นผู้สมัครสายกลาง แม้จะโดดเด่นเรื่องการสนับสนุนและทำงานกับผู้เข้าเมืองและคนยากจน แต่อาจมีเพนพอยท์ในเรื่อง LGBTQ และ gender
แต่ที่แน่ ๆ ท่านได้รับเลือกตั้งจากพระคาร์ดินัล 132 รูป ซึ่ง 80% เป็นพระคาร์ดินัลที่โปปฟรานซิสแต่งตั้งทั้งนั้น รวมทั้งตัวโป๊ปองค์ใหม่ด้วย อีกส่วนหนึ่งโป๊ปลีโอก็มีทักษะการบริหารจัดการการเมืองภายในวาติกันเป็นอย่างดี มีแนวทางการทำงานใกล้เคียงกับโป๊ปฟรานซิส ซึ่งเป็นคนดึงตัวท่านขณะเป็นอัครมุขนายกที่เปรู มาช่วยงานที่วาติกันเมื่อสองปีก่อน
โป๊ปลีโอเป็นหนึ่งในตัวเต็งก่อนการประชุมเลือกพระสันตะปาปา เพราะท่านเป็นหัวหน้าสำนักวาติกันที่เสนอและคัดเลือกชื่อผู้สมัครเป็นบิชอป เป็น broker ที่ต่อรองอำนาจในในคริสตจักร แต่ผู้เชี่ยวชาญหลายคนไม่คิดว่าท่านจะได้รับเลือก เพราะเชื่อว่าพระคาร์ดินัลคงไม่เลือกคนจากชาติมหาอำนาจใหญ่สุดของโลกเป็นพระสันตะปาปา มันกระทบต่อ geopolitics ของโลก
แต่แล้วท่านก็ได้รับเลือก ซึ่งอาจเป็นเพราะท่าน “ไม่อเมริกัน” เท่าไร แม้แต่การปราศรัยครั้งแรกจากระเบียงของมหาวิหารเซ็นต์ปีเตอร์ ท่านไม่ใช้ภาษาบ้านเกิดของตัวเองเลยแม้แต่คำเดียว ท่านพูดเป็นภาษาอิตาเลียนติดสำเนียงอเมริกัน ตามด้วยการพูดภาษาเสปนอย่างคล่องแคล่วมาก
เพราะหลังจากบวชที่กรุงโรมเมื่ออายุ 27 ปี ท่านทำหน้าที่เผยแผ่ศาสนาที่ #เปรู เป็นเวลากว่าสองทศวรรษ สลับกับการทำหน้าที่ในบ้านเกิด เรียกว่าอยู่นานจนได้แปลงสัญชาติเป็นเปรูเวียน และไต่เต้าจนเป็นบิชอป และต่อมาเป็นอาร์ชบิชอปที่นั่น อันนี้คล้ายกับโป๊ปฟรานซิส และถือว่าโป๊ปลีโอเป็นป็ปองค์ที่สองที่มาจากทวีปอเมริกา ซึ่งดีเด่นตรงพูดได้หลายภาษา เป็น “polyglot”
ในเปรู ท่านเลือกไปทำงานในต่างจังหวัด ใช้เวลา 10 ปีในฐานะศิษยาภิบาลท้องถิ่น และเป็นอาจารย์สอนที่เซมินารีในทรูจิลโลเปรูตะวันตกเฉียงเหนือ ก่อนจะได้รับการแต่งตั้งให้เป็นบิชอปของเมืองทางตอนเหนืออีกเมืองหนึ่งคือ ชิคาโล ในเดือนพฤศจิกายน 2557
ที่น่าสนใจคือ ท่านเลือกชื่อตัวเองว่า “ลีโอ” ซึ่งผู้ดำรงตำแหน่งโป๊ปในชื่อนี้เป็นองค์สุดท้ายคือ สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 13 ซึ่งดำรงตำแหน่งระหว่างปี 1878 ถึง 1903 และเป็นที่รู้จักกันในนาม \”พระสันตะปาปาแห่งแรงงาน\” \”workers\’ pope\”
เนื่องจากโป๊ปลีโอที่ 13 เผยแพร่ออกสมณสาสน์เรรุม โนวารุม (Rerum Novarum) ในปี 1891 กล่าวถึงความยากลำบากของชนชั้นแรงงานในช่วงการปฏิวัติอุตสาหกรรม และสนับสนุนสิทธิในการได้รับค่าจ้างที่เป็นธรรม “fair wages” สภาพการทำงานที่ปลอดภัย รวมถึงการจัดตั้งสหภาพแรงงาน
ถือเป็นสมณสาสน์แรกของโป๊ปองค์แรกที่กล่าวถึงปัญหาสังคมอย่างชัดเจน และเป็นรากฐานของหลักคำสอนทางสังคม หรือ social doctrine ของศาสนจักรคาทอลิกอีกด้วย ก็หวังว่าการเลือกชื่อของท่านจะเป็นนิมิตหมายที่ดีด้านสังคมของศาสนาจักร
ที่น่าสนใจอีกอย่างคือ ในช่วงหาเสียงปี 2016 ของทรัมป์ ป็ปฟรานซิสเคยตอบโต้วาทกรรมเรื่องผู้อพยพของทรัมป์ว่า “คนที่คิดแต่จะสร้างกำแพง ไม่ว่าเขาจะอยู่ที่ไหน และไม่คิดจะสร้างสะพาน ไม่ถือว่าเป็นคริสเตียน” “ นั่นไม่ใช่ข่าวประเสริฐ” “A person who thinks only about building walls, wherever they may be, and not of building bridges, is not Christian,” “This is not the gospel.”
ในทำนองเดียวกัน หลายเดือนก่อนที่คาร์ดินัลเพรวอสต์ จะกลายเป็นสมเด็จพระสันตะปาปา ท่านได้โพสต์วิจารณ์รองประธานาธิบดี JD Vance ซึ่งให้สัมภาษณ์ Fox News ว่า หลักเทววิทยาคริสเตียนสนับสนุนการปฏิเสธไม่ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อพยพและคนแปลกหน้าที่กำลังเดือดร้อน
ตอนนั้น Vance บอกว่า \”แนวคิดของคริสตศาสนาบอกว่า คุณต้องรักครอบครัวของคุณ และจากนั้นคุณก็ควรรักเพื่อนบ้านของคุณ และจากนั้นคุณก็รักชุมชนของคุณ และจากนั้นคุณก็รักพลเมืองของคุณ และหลังจากนั้นจึงให้ความสำคัญกับส่วนที่เหลือของโลก” ประมาณว่าคริสตชนต้องจัดอันดับความรัก ต้องเลือกรักคนใกล้ตัวก่อนคนไกลตัว ซึ่งพวกที่เชียร์เขาก็อ้างว่าเป็นไปตามแนวคิด ‘Ordo Amoris’ การเรียงลำดับความรัก
แต่ในบัญชีที่โพสต์ใน X ในนาม Robert Prevost @drprevost ซึ่งน่าจะเป็นตัวโป๊ปลีโอบอกว่า “เจดี แวนซ์ผิดแล้ว พระเยซูไม่ได้บอกให้เราเลือกว่าจะรักคนกลุ่มไหนมากกว่ากัน” “J.D. Vance is wrong: Jesus doesn’t ask us to rank our love for others.”
และในโพสต์ X ต่อมา คาร์ดินัลเพรวอสต์ ยังได้แชร์บทความที่อ้างถึงจดหมายของโป๊ปฟรานซิส ซึ่งส่งมาให้บิชอปในอเมริกา เพื่ออธิบายเรื่อง ‘Ordo Amoris’ ที่ถูกต้องตามหลักศาสนา ไม่ใช้อธิบายแบบพวก MAGA
ลองไปอ่านกันดู อาจจะทราบความเห็นของโป๊ปองค์ใหม่ได้ชัดเจนขึ้น แต่แน่นอนว่าโป๊ปองค์ใหม่ไม่ใช้พวกทรัมเปียนอย่างแน่นอน นับเป็นนิมิตรหมายที่ดีครับ
ที่มา : พิภพ อุดมอิทธิพงศ์
